Hataylı narenciye üreticisi: Eserler yerde, kolunda; maliyetler kurtarmıyor, personel sorunları had safhada

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

CHP Genel Lider Yardımcıları Erhan Adem, Suat Özçağdaş ve Ulaş Karasu bugün Hatay’da narenciye çiftçilerinin meselelerini da dinledi. Hataylı narenciye üreticisi, “Ürünler yerde, kolunda; maliyetler kurtarmıyor, personel sorunları had safhada. Barınma sorunumuz var burada, sarsıntıdan evvel yoktu ancak sarsıntıdan sonra barınma zorlaştı, hiç yer yok. Kira artışları fahiş sayılara geldi. Emekçiler de bu nedenlerden ötürü gelmek istemiyor, o yüzden de eserler kısmında kaldı” dedi. 

CHP Genel Lider Yardımcıları Özçağdaş, Karasu, Adem ve Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, bugün Hatay’a gitti. CHP Hatay Vilayet Lideri Hakan Tiryaki’nin düzenlediği program çerçevesinde kentte inceleme yapan heyet, narenciye üreticileri ile de bir ortaya geldi.

Düşük fiyat ve emekçi sorunu nedeniyle eserin kısmında kaldığından şikayet eden Hataylı çiftçi, şunları söyledi:

“Narenciyemizin durumu ortada. Birinci evvel personellik sorunu. Personellik sorunu çözüldükten sonra iç piyasanın durumu ve dış piyasaya ihracatımız olmadığı için -girdi maliyetlerinden ötürü öteki ülkelerle fiyat konusunda yarışamıyoruz- sonuç ortada. Eserler yerde, kolunda; maliyetler kurtarmıyor, personel sorunları had safhada. Barınma sorunumuz var burada, zelzeleden evvel yoktu lakin sarsıntıdan sonra barınma zorlaştı, hiç yer yok. Kira artışları fahiş sayılara geldi. Çalışanlar de bu nedenlerden ötürü gelmek istemiyor, o yüzden de eserler kolunda kaldı.

“ÇKS borcu sarsıntıdan dolay ertelendi; seneye ne olacak?”

İhracatçı 2 TL’ye eser almaya çalışıyor, 1,5 liraya da iç piyasaya almaya çalışıyorlar. Maliyetimiz kilo başı en aşağı 6-7 TL bandında. İnsanların sıkıntısı şu: ‘Başımda kalmasın 1 liraya da olsa satalım.’ Zira seneye rekolte düşecek, ağaçlar eser vermeyecek. İnsalarımızın da yüzde 70-80’i çiftçilikle uğraşıyor ve buna bağlı, herkesin geçim kaynağı. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) borçları var, bunlar seneye ne yapacaklar? Bu sene sarsıntıdan ötürü ertelendi lakin seneye katlanarak gidecek. Sonra traktörünü, toprağını satacak. Sorunlar üst üste büyüyüp çiftçinin karşısına çıkıyor.”

Market raflarındaki eserin fiyatı ile üreticinin sattığı fiyat ortasındaki farka dikkat çeken öteki bir narenciye üreticisi de, “1.5-2 TL’den bahsediyoruz lakin bunlar marketlerde 20-30 liradan satılıyor, bu kadar fark olmamalı. En azından bunu 10-15 liraya düşürseler millet sürümden kazanır, gelecek sene için ümit olur” dedi.

“Bir an evvel kooperatifleşme yoluna gidilmeli”

CHP Genel Lider Yardımcısı, Gölge Kabine Tarım ve Köyişleri Bakanı Erhan Adem de çiftçilerin sıkıntıları ve bunların tahlili hakkında şöyle konuştu:

“Maalesef eserler kısmında kalmış, yere dökülmüş. Buradaki ıstırap üretim maliyetlerinin çok derecede yüksek olması, buna karşın piyasa koşullarında bir alımın olmaması. Çiftçilere kesinlikle geç kalınmasına karşın üretici bazında 3 TL’den az olmamak üzere bir takviye verilmesi gerekir ki bu ziyandan biraz da olsa kurtulsun. Bu eserler kolunda kalırsa gelecek yıl rekolte ölçüsünde azalma meydana gelecek. Bu sefer de eserin fiyatı yükselecek ve alım gücünün düşük olduğu Türkiye şartlarında vatandaşımızın eserlere erişiminde büyük meseleler yaşanacak. Fiyatların burada çok düşük olmasına karşın pazarda yüksek olmasının nedeni; mazot fiyatının yani, nakliye bedelinin çok yüksek olması ve onun da piyasaya yansımasından ötürü. Hem hal hem de pazarcı esnafının da aşikâr bir kar marjı koymasından ötürü fiyat çok yükseliyor. Besin enflasyonunun en büyük nedenlerinden birisi; eser yetiştirme kurallarındaki girdi maliyetlerinin çok derecede yüksek olması. Bunun bir an evvel sübvanse edilmesi; gübrede, sulamada, elektrikte, tarım ilaçlarında kesinlikle sübvansiyon uygulanması gerekir. Çiftçiye büyük bir oranda takviye verilmesi gerekir. Bilhassa sarsıntı bölgesindeki çiftçilerimiz daha güç durumda. Burada emekçi bulmakta zorlandılar zira kalacak yer ve altyapı sorunları var. Bunların da giderilip çiftçilerimizin bir an evvel kurtarılması gerekiyor. Bir an evvel kooperatifleşme yoluna gidilmeli. Çiftçinin alım gücünün yükselmesi kooperatiflerin kurulmasıyla hem girdi eserlerinin maliyetini aşağı çekilmesi pazara ve tüketiciye yansıyan fiyatları aşağı çekeceği için bir an evvel bu bahse el atılması gerekiyor. ÇKS’si var diye emekli çiftçiye verlimeyen 5 bin liralık takviye de kesinlikle verilmeli.”